WAT IS XEROSTOMIE?
Definitie
Xerostomie is de medische benaming voor een droge mond. Het verwijst naar het subjectieve gevoel van een droge mond als gevolg van minder of geen speeksel, veroorzaakt door niet goed functionerende speekselklieren.
Speekselklieren zijn verantwoordelijk voor de productie van speeksel. Speeksel in de mondholte is essentieel voor:
- Reiniging, bescherming en hydratatie (bevochtiging) van de mondholte.
- Maakt spreken, kauwen en slikken mogelijk.
- Voor de smaakwaarneming.
- Bevordert de spijsvertering.
- Regelt de pH-waarde.
- Regelt de balans van bacteriën die cariës (gaatjes), tandvleesaandoeningen en een slechte adem veroorzaken.
Hoeveel mensen hebben xerostomie?
Maar liefst één op de vijf mensen in Nederland heeft last van een droge mond, ook wel xerostomie genoemd. Een lastige aandoening: wie een droge mond heeft, kan allerlei klachten krijgen. Zoals een droog brandend gevoel op de tong, moeite met kauwen, slikken en praten, een vieze adem en droge lippen, gaatjes in het gebit en tandvleesproblemen.
* Formiga F, Mascaró J, Vidaller A, Pujol R. Xerostomía en el paciente anciano. Rev. Mult. Gerontol. 2003;13(1):24-28.
Symptomen en aanwijzingen
Een droge mond kan leiden tot verschillende klachten:
Symptomen
Dan heeft u misschien een droge mond:
- Droog, brandend gevoel op de tong.
- Moeite met kauwen, slikken, proeven en praten.
- Aantasting en irritatie van de zachte weefsels in de mond.
- Onaangenaam ruikende adem.
- Een metaalachtige smaak.
Aanwijzingen
- Dof en bleek mondslijmvlies.
- Gesprongen lippen en gescheurde mondhoeken.
- Verhoogde kans op een schimmelinfectie (candida).
- Toename van cariës (gaatjes).
- Dik, taai speeksel.
De International Dental Federation beschouwt Xerostomie als een ernstige aandoening. Zij stelt dat de Mondzorgprofessional een belangrijke rol speelt om de juiste diagnose en behandeling vast te stellen. Een behandeling van een droge mond voorkomt meestal verdere complicaties.
Allereerst wordt het type Xerostomie vastgesteld:
Omkeerbare Xerostomie: Wanneer speekselklieren nog werken, maar te weinig speeksel produceren kan de speekselproductie gestimuleerd worden.
Onomkeerbare Xerostomie: Wanneer de speekselklieren geen speeksel meer kunnen produceren als gevolg van onherstelbare schade, bijvoorbeeld bij het Syndroom van Sjögren of bij mensen die radiotherapie hebben gehad voor hoofd- en halskanker.
Belangrijkste oorzaken
SPREKEN IN HET OPENBAAR
STRESS
ONEVENWICHTIG DIEET
GEBRUIK VAN GENEESMIDDELEN
LEEFTIJD
ROKEN EN ALCOHOL
AUTO-IMMUUNZIEKTEN
RADIO- EN CHEMOTHERAPIE
Behandeling
Oplossing
Bij het vaststellen van de behandeling, wordt eerst onderzocht welk type Xerostomie u heeft: omkeerbaar of onomkeerbaar. Op die manier kan bepaald worden of de speekselklieren mechanisch, chemisch of op basis van smaak gestimuleerd kunnen worden.
Droge mondklachten worden behandeld met producten die de mondholte HYDRATEREN en met producten die de natuurlijke speekselproductie STIMULEREN.
Hydraterende en speekselvervangende producten:
- Water, melk, zoutoplossing.
- Kunstmatig speeksel: wanneer de speekselklieren niet meer werken en er geen speeksel aangemaakt kan worden.
- Gebruik speciale hydraterende en beschermende producten voor de dagelijkse verzorging van de mondholte. Dentaid Xeros® Tandpasta, Mondspoelmiddel en Gel met betaïne en allantoïne hydrateren de mondholte maximaal. Natriumfluoride en Xylitol zorgen voor een optimale bescherming en verzorging.
Speekselstimulerende producten:
- Geneesmiddelen met bijvoorbeeld pilocarpine.
- Spray, kauwgom of tabletjes met de werkzame stoffen appelzuur en/of Xylitol die de natuurlijke speekselproductie stimuleren, zoals Dentaid Xeros® Mondspray.
GEZONDE GEWOONTES
Xerostomie kan invloed hebben op de kwaliteit van de mondgezondheid. Met deze eenvoudige tips kunt u de speekselproductie bevorderen, het gevoel van een droge mond verlichten en de mondgezondheid verbeteren.
MONDHYGIËNE
VERZORG UW LIPPEN
VOEDING
